گروه روانشناسی، مشاوره و مددکاری

معرفی رشته روانشناسی

روانشناسی علمی است که در مورد رفتار انسانها در ارتباط با محیط اطراف خود و تفاوت رفتارها می‌پردازد. هدف اصلی رشته روانشناسی بررسی وضعیت های انسان در مواجهه با موارد مختلفی است که در زندگی برای وی پیش می‌آید. روانشناسی در واقع علم مطالعه رفتار و فرایندهای ذهنی انسان است. روانشناسی به بحث های مختلف رفتار و فرایندهای روانی مانند ادراک، احساس، شخصیت، هوش، هیجان و انگیزه می پردازد. این رشته رشته کاربردی است که تمام جنبه‌های زندگی انسان را در بر می‌گیرد و به علت پیچیده تر شدن زندگی انسان هم نیاز به حضور این رشته بسیار محسوس شده است.
از جمله مواردی که دانشجویان رشته روانشناسی برای موفقیت باید داشته باشند، داشتن توانایی و مهارت کافی برای تصمیم گیری و حل مسائل مختلف است و همچنین شناخت علاقه و تمایلات انسان ها و روحیه کمک به مردم و حل مشکلات آنها را داشته باشند. رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد سه گرایش دارد که می‌توان گرایش روانشناسی بالینی روانشناسی عمومی و روان سنجی اشاره کرد.
روانشناسی یک رشته کاربردی است که رفتار و فرایندهای ذهنی انسان را بر یافته‌های علمی و تحقیقات مطالعه می‌کنند. در واقع رفتار انسان مجموعه فعالیت‌ها و اعمالی است که می‌توان آنها را مشاهده و اندازه گیری کرد. از جمله این فعالیت ها می‌توان به صحبت کردن و راه رفتن و همچنین فعالیت‌های ذهنی که نمیشود به صورت مستقیم آنها را دید اشاره کرد. برخی فعالیت های ذهنی مانند تفکر، ترس و هیجان که از سنین خردسالی تا بزرگسالی همراه انسان است از جمله این موارد می باشد. روانشناسی علمی است که نیازهای طبیعی انسان را درک می‌کند و در نظر می‌گیرد و پیچیدگی های زندگی امروز مردم را مطالعه می کند. در واقع روانشناسی علمی است که به بررسی دروغ هایی که انسان به خودش می گوید و برای تعیین حد و مرز های است که برای خود قائل می شود که انسان با شناخت آن و صداقت داشتن با خود می تواند بسیار مشکلاتش را حل کند.

کاربرد رشته روان‌شناسی

علم روان‌شناسی برای سلامت روانی افراد جامعه و نیز شناخت و درک بهتر الگوهای رفتاری و شخصیتی انسان‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. روان‌شناسی از طریق تحقیق و مطالعه علمی رفتار، امکان تشخیص و درمان انواع اختلالات روانی را فراهم می‌کند و به ارتقای سلامت روانی و بهزیستی افراد کمک شایانی می‌نماید. همچنین روان‌شناسان می‌توانند با به‌ کارگیری یافته‌های علمی، زمینه‌های رشد و شکوفایی استعدادهای انسانی را فراهم کنند.

بازار کار رشته روان‌شناسی

بازار کار روان‌شناسی گسترده بوده و شامل طیف وسیعی از حوزه‌های شغلی می‌شود. فارغ‌التحصیلان می‌توانند در مراکز مشاوره و روان‌درمانی، بیمارستان‌ها، کلینیک‌های روان‌پزشکی، مراکز بهداشت روان، زندان‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی، مراکز تحقیقاتی و … به عنوان روان‌شناس، مشاور، روان‌درمانگر، کارشناس روان‌سنجی و آموزشی و تحقیقاتی مشغول به فعالیت شوند.

چهره های شناخته شده بین المللی در رشته روان‌شناسی

از مشهورترین چهره‌های تاریخ روان‌شناسی می‌توان به زیگموند فروید مکتب روان‌کاوی، ویلیام جیمز پدر روان‌شناسی آمریکا، اریک اریکسون نظریه‌پرداز رشد روانی، جان واتسون مکتب رفتارگرایی، آلبرت باندورا نظریه یادگیری اجتماعی، کارل یونگ بنیان‌گذار روان‌شناسی تحلیلی و آبراهام مازلو نظریه سلسله‌مراتب نیازها اشاره کرد.

معرفی رشته مشاوره

رشته مشاوره یکی از رشته های انسانی است که در ابعاد مختلف زندگی انسان ها به کار گرفته می شود. زندگی پرمشغله امروزی انسان بیشترین مشکلات ذهنی و دغدغه ها را برای او ایجاد کرده است لذا استفاده از رشته مشاوره برای پاسخگویی به این دغدغه ها به یک ضرورت تبدیل شده است. مشاوران از پیشگامان ارتقای سلامت روانی در جامعه به شمار می آیند چرا که با دادن مشاوره در ابعاد مختلف عاطفی، شغلی، تحصیلی، اجتماعی و... به حل و فصل بحران هایی که برای افراد جامعه به وجود آمده اند، اقدام می کنند. علاوه بر این از آنجا که رشته مشاوره و راهنمایی از جنبه کاربردی بیشتری برخوردار است لذا دروس تحصیلی این رشته در حوزه های رشد، ابعاد مختلف شخصیت افراد، پیشگیری از اختلالات و مشکلات و به ویژه مشکلات مختص دانش آموزان و نوجوانان می باشد و دارای جذابیت بالایی برای داوطلبان این رشته می باشد.

معرفی رشته مددکاری اجتماعی

وقتی سخن از مددكاری می‌شود بسیاری از افراد به یاد زندان‌ها یا پرورشگاه‌ها می‌افتند كه در آنجا افرادی به نام مددكار در دفتر یا واحد مددكاری فعالیت می‌كنند. اما حرفه مددكاری به فعالیت در دو مكان فوق محدود نمی‌شود. بلكه مددكاری اجتماعی، یكی از رشته‌های كاربردی است كه فارغ‌التحصیل آن باید بتواند در مراكز مختلف با استفاده از روش‌ها و تكنیك‌هایی كه آموزش دیده است، وارد زندگی انسان‌هایی شود كه به هر دلیل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و خانوادگی دچار مشكل بوده و نمی‌توانند مشكل خود را به تنهایی حل كنند یا منشأ مشكل خویش را تشخیص بدهند.

در واقع این افراد می‌توانند به یاری مددكارمشكل خویش را شناخته وحل نمایند. بنابراین اگر بخواهیم این رشته را به طور خلاصه معرفی كنیم، باید بگوییم كه هدف رشته مددكاری این است كه به افراد نیازمند به خدمات اجتماعی كمك كند تا خود را بیابند، مشكل خویش را بشناسند و سپس راه حل آن را پیدا كنند.
رشته مددکاری اجتماعی در ایران یک شاخه از علوم اجتماعی است که به بهبود و ارتقای شرایط زندگی افراد، خانواده‌ها و گروه‌های آسیب‌پذیر در جامعه می‌پردازد. مددکاران اجتماعی به افراد و خانواده‌هایی که با مشکلات روانی، اقتصادی، اجتماعی یا خانوادگی مواجه هستند، کمک می‌کنند تا راه‌حل‌های مناسبی برای مشکلات خود پیدا کنند. این رشته با نهادهایی مانند بهزیستی، بیمارستان‌ها، زندان‌ها، سازمان‌های غیرانتفاعی و سازمان‌های دولتی مرتبط است.
وظایف مددکار اجتماعی:
• ارزیابی نیازها و مشکلات افراد یا گروه‌ها
• مشاوره و راهنمایی در زمینه‌های اجتماعی، خانوادگی و روانی
• ارتباط با نهادهای حمایتی برای تأمین منابع و خدمات مورد نیاز افراد
• همکاری با سایر متخصصان مانند روانشناسان، پزشکان و مشاوران برای ارائه راهکارهای جامع
• حمایت از حقوق اجتماعی و قانونی افراد و خانواده‌ها
آینده شغلی مددکاری در ایران:
در ایران با توجه به رشد جمعیت، افزایش آسیب‌های اجتماعی، مشکلات اقتصادی و تغییرات فرهنگی، نیاز به مددکاران اجتماعی بیشتر احساس می‌شود. از آنجا که بسیاری از نهادهای دولتی و غیرانتفاعی به خدمات مددکاری نیاز دارند، این رشته فرصت‌های شغلی متعددی را در بخش‌های مختلف ایجاد می‌کند. برخی از مراکز اصلی اشتغال برای فارغ‌التحصیلان این رشته شامل:
• سازمان بهزیستی
• بیمارستان‌ها و مراکز درمانی
• سازمان زندان‌ها
• نهادهای حمایتی و خیریه‌ها
• مدارس و مراکز آموزشی
چالش‌ها و فرصت‌ها:
با وجود نیاز جامعه به خدمات مددکاری، یکی از چالش‌های اصلی این رشته در ایران، نبود آگاهی کافی در مورد اهمیت این حرفه در میان عموم جامعه و حتی در برخی از نهادهای دولتی است. همچنین، حقوق و مزایای مددکاران اجتماعی ممکن است در مقایسه با سختی و مسئولیت کار، در برخی از نهادها کافی نباشد.
با این حال، با افزایش آگاهی در مورد مسائل اجتماعی و نیاز به حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر، می‌توان انتظار داشت که تقاضا برای مددکاران اجتماعی افزایش یابد و در نتیجه فرصت‌های شغلی بیشتری در این حوزه ایجاد شود.